TBD Terim Kolunun yabancı Bilişim Terim/Sözcüklerine Türkçe karşılık bulma çalışmalarının ürünü olan TBD BİLİŞİM TERİMLERİ KARŞILIKLAR SÖZLÜĞÜ çalışma programına uygun olarak günlenmektedir. Mart 1999 dan başlayarak Internet web sayfasında yayımlanmaya başlayan sözlüğün 2005 Yılında günlenen ve 12.000 den çok karşılık taşıyan yeni türevi; ilgili kaynakların taraması (*) ve Türk Bilişim kesiminin bu alanda çalışma yapan uzman bilişimcileri tarafından geliştirilerek hazırlanmış, seçilen karşılıklar sözlük kurulunun ortak onayı ile oluşturulmuştur.
| Türkçe | İngilizce |
|---|---|
| çağrı | call |
| çağrı aktarımı | call transfer |
| çağrı başarısızlık oranı | call failure probability |
| çağrı başlatmak | originate a call, to |
| çağrı boşaltma | call pre-emption |
| çağrı dağıtıcısı | call distributor |
| çağrı ekleme | call add-on |
| çağrı istemi | call request |
| çağrı işleme, çağrı kotarma | call processing |
| çağrı kotarılma tonları | call progress tones |
| çağrı kurulma süresi | call set-up time |
| çağrı kısıtlama | call restriction |
| çağrı paketi | call packet |
| çağrı saptırma | call diversion |
| çağrı süresi | call duration |
| çağrı süresi | duration of call |
| çağrı sökme | call disconnection |
| çağrı tutma | call hold |
| çağrı tıkama | call blocking |
| çağrı yanıtlama makinası | answering machine |
| çağrının kurulması | establishment of a call |
| çağrıyı yanıtlamak | answer (to) a call |
| çağrışıma dayalı çağrı | associative recall |
| çağrışımsal bellek | associative storage |
| çağrışımsal çizge | associative graph |
| çağıran aboneyle çözme | calling-party release |
| çağırmak | invoke |
| çağırmak | invoke, to |
| çağırılan aboneyle çözme | called-party release |
| çakarbellek | flash memory |
| Çakışan Aygıt Listesi | Conflicting Device List |
| Çakışan Değişiklikler | Conflicting Changes |
| Çakışan G/Ç | Overlapped I/O |
| Çakışma Bilgisi | Conflict Information |
| Çakışmak, Karmaşa | Conflict |
| çakışım | coincidence |
| çalar saat | alarm clock |
| Çalış-Sına | Burn-In |
| çalışabilirlik süresi | up-time |
| çalışamazlık durum | disabled state |
| çalışamazlık süresi | disabled time |
| Çalışma alanı | Workspace |
| çalışma alanı | work area |
| çalışma belleği | working storage |
| çalışma doluluğu oranı | duty ratio |
| Çalışma Dosyası | Workfile |
| Çalışma Dışı Saatler | Off-Hours |
| Çalışma Grubu | Workgroup |
| çalışma grubu | working group |
| Çalışma Grubu Bilgisi | Workgroup Information |
| Çalışma Grubu Postanesi | Workgroup Postoffice |
| Çalışma Grubu Yöneticisi | Workgroup Administrator |
| çalışma kolu | task force |
| çalışma koşulları | operating conditions |
| Çalışma Kümesi | Working Set |
| Çalışma kütüğü | Work file |
| Çalışma Ortalama Süresi | Running Average Time |
| çalışma standardı | working standard |
| çalışma ömrü | operating life |
| çalıştırma birimi | run-time module |
| çalıştırma birimi | run time module |
| çalıştırma ortamı | run-time environment |
| çalıştırma sürümü | run-time version |
| çalıştırmak | run |
| Çalışır Durumda Takçıkar Aygıt Tepsi Simgesi | Hot Pluggable Devices Tray Icon |
| Çalışır Durumda Takçıkar Aygıtı | Hot Pluggable Device |
| çalışırlık yoklaması | checkout |
| Camera+Recorder, Kaydedici Kamera | Camcorder |
| çan eğrisi | bell-shaped curve |
| Canlandırma. | Animation |
| Canlandırmak | Animate |
| canlı | live |
| Canlı Web Verisi | Live Web Data |
| Çapraz Başvuru | Cross Reference |
| Çapraz Denetimi | Traverse Checking |
| Çapraz Geçiş | Traverse |
| Çapraz Şifreli | Cross-Encrypted |
| Çapraz, Köşegen | Diagonal |
| çapraz-başvuru | crossreference |
| çapraz-başvuru listesi | crossreference list |
| çapraz-çevirici | crossassembler |
| çapraz-derleyici | crosscompiler |
| çapraz-dizin | crossindex |
| çapraz-entropi | crossentropy |
| çapraz-ilinti | crosscorrelation |
| çapraz-karışma zayıflaması | crosstalk attenuation |
| çapraz-kiplenim | crossmodulation |
| çapraz-sağlama | crossvalidation |
| çapraz-sınama | crossexamination |
| çarpan | multiplier |
| çarpanlara ayırma | factorisation |
| çarpmak | multiply |
| çarpıklık | skew |
| çarpılan | multiplicand |
| çarpışma | collision |
| Çarpışma Algılaması | Collision Detection |
| çarpışma-önler sistem | anticollision system |
| çatı | skeleton |
| çatışkı | paradox |
| CD yazıcı | CD burner |
| CD-ROM-Okuyucu | CD-ROM-Player |
| cebirsel deyim | algebraic expression |
| cebirsel işlem | algebraic manipulation |
| cebirsel toplam | algebraic sum |
| çekici | tractor |
| çekim yöresi | domain of attraction |
| çekince | risk |
| çekince işlevi | risk function |
| çekirdek | kernel |
| çekirdek | nucleus |
| çekirdek (bellek) | core |
| Çekirdek (Bellek) | Core (Memory) |
| Çekirdek Kipi | Kernel Mode |
| Çekirdek Süreç Nesnesi | Kernel Process Object |
| Çekirdek İş Parçası Nesnesi, Çekirdek İş Kanalı Nesnesi | Kernel Thread Object |
| çekişme | contention |
| çekişmeli erişim | contended access |
| çekişmeli erişim | contention-based access |
| çekme kart | daughter board |
| çekme menü | pull down menu |
| çekmece | drawer |
| Çember, Dönge | Circle |
| Çengel Noktası demir atma noktası | Anchor Point |
| Çengel, Çapa | Anchor |
| çentik | notch |
| cep | |
| Cep kılavuzu | Pocket guide(booklet) |
| Cep Kılavuzu | Pocket Guide |
| çerçeve | frame |
| çerçeve | outline |
| çerçeve | outline |
| çerçeve aktarıcı | frame relay |
| çerçeve biti | frame bit |
| Çerçeve Boyutu | Frame Size |
| çerçeve hizalama örüntüsü | frame alignment pattern |
| çerçeve hızı | frame rate |
| çerçeve içi kodlama | intraframe coding |
| Çerçeve Tabanlı Kural Dışı İşleyicisi | Frame-Based Exception Handler |
| çerçeveleme | framing |
| çerçevelerarası kodlama | interframe coding |
| cetvel | ruler |
| Çevir Sesi | Dial Tone |
| çevir sesi gecikmesi | dial tone delay |
| çevirici | Assembler |
| Çevirici | Spinner |
| çevirici dili | assembler language |
| çevirme | flip |
| Çevirme Arayüzü | Dial Interface |
| Çevirme Arayüzü Birimi İstek Sihirbazı | Demand-Dial Interface Wizard |
| Çevirme Bağlantısı | Dial Connection |
| Çevirme Sihirbazı | Dial Wizard |
| çevirme, montaj | Assembly |
| Çevirmek | Dial |
| çevirmek | translate |
| Çevirmeli | Dial-Up |
| Çevirmeli Ağ | Dial-Up Networking |
| Çevirmeli Ağ Bağlantısı | Dial-Up Networking Connection |
| Çevirmeli Ağ Dizin | Dial-Up Networking Folder |
| Çevirmeli Arama Sunucusu | Dial-Up Server |
| Çevirmeli Bağlantı | Dial-Up Connection |
| Çevirmeli Hat | Dialed Line |
| Çevirmeli Uçbirim | Dial-Up Terminal |
| çevirmen | translator |
| Çevre | Environment |
| Çevre Alt Sistemi | Environment Subsystem |
| Çevre Değişkeni | Environment Variable |
| çevre denetim birimi | peripheral control unit |
| çevre donatımı | peripheral equipment |
| çevre donatımı arayüzü | peripheral interface |
| çevre gürültüsü | ambient noise |
| çevre işlemcisi | peripheral processor |
| çevre veriyolu | peripheral bus |
| çevre, ortam | ambient |
| çevrebirimi, çevresel | peripheral |
| Çevrim Anahtarlama | Circuit Switching |
| Çevrim Süresi | Cycle Time |
| Çevrim, Devre | Circuit |
| çevrimdışı | off-line |
| çevrimdışı | offline |
| Çevrimdışı Ağ | Offline Network |
| Çevrimdışı Ağ Ajanı | Offline Network Agent |
| Çevrimdışı Adres Defteri | Offline Address Book |
| çevrimdışı işletim | off-line operation |
| çevrimdışı kriptolama | off-line encrypting |
| çevrimdışı sınama (test) | off-line testing |
| çevrimdışı yazıcı | off-line printer |
| çevrimdışı şifreleme | off-line encipherment |
| çevrimiçi | on-line |
| çevrimiçi | online |
| çevrimiçi donatım | on-line equipment |
| Çevrimiçi Düzenleme | Online Editing |
| çevrimiçi gerçek zamanda | on-line real time |
| Çevrimiçi Kayıt | Online Registration |
| Çevrimiçi Kayıt Sihirbazı | Online Registration Wizard |
| çevrimiçi kriptolama | on-line encrypting |
| çevrimiçi sınama | on-line testing |
| çevrimiçi veri toplama | on-line data collection |
| çevrimiçi yardım | on-line help |
| Çevrimiçi Yardım | Online Help |
| çevrimsel artıklık kodu | CRC |
| çevrimsel artıklık kodu | cyclic redundancy code, CRC |
| çevrimsel bozunum | cyclic distortion |
| çevrimsel devşirim | cyclic permutation |
| Çevrimsel Gönderme | Circular Reference |
| çevrimsiz | acyclic |
| çevrit | contour |
| çevrit kodlama | contour coding |
| çevriyazmak | transcribe, to |
| çeşitleme | diversity |
| CGM Alma Süzgeci | CGM İmport Filter |
| çiğneme hatası | overwriting error |
| çiğnemek, üstüne yazmak | overwrite |
| Çift | Even |
| çift açma tırnağı | double open quote |
| çift altçizgi | double underline |
| çift altçizgi | double-underline |
| çift aralık (satır aralığı) | double space |
| çift aralık bırakma | double-spacing |
| çift aralık bırakma | double spacing |
| çift basma, çift tıklama | double click |
| Çift başlı ok | Two-headed arrow |
| çift disket sürücülü sistem | dual floppy system |
| çift erişimli bellek | dual port memory |
| çift eşlik denetimi | even parity check |
| çift işlemci | dual processor |
| çift işlev | even function |
| çift kapama tırnağı | double close quote |
| çift kopya çoğaltmak | duplicate, to |
| çift kök | double root |
| Çift Sayı | Even Number |
| çift sekizli karakter kümesi | double-byte character set(DBCS) |
| Çift Taraflı Sayfa, Çift Yüzlü Sayfa | Double-Sided Page |
| Çift Taraflı Yazdırma | 2-Sided Printing |
| çift taramalı | dual scan; double scan |
| Çift Yoğunluk | Double Density |
| çift yoğunluklu disk | double-density disk |
| çift yüzlü baskı | double-sided printing |
| çift yüzlü baskı | double sided printing |
| çift yüzlü disket | double sided diskette |
| çift yüzlü sayfalar | double-sided pages |
| Çift Yüzlü, Çift Taraflı | Double Sided |
| Çift Yönlü | Bidirectional |
| çift yönlü | duplex |
| çift yönlü | full duplex |
| çift yönlü | full-duplex |
| Çift Yönlü Destek | Bidirectional Support |
| çift yönlü devre | duplex circuit |
| çift yönlü iletişim | duplex communication |
| çift; çifte | double |
| çiftdikgen | biorthogonal |
| çiftdoğrusal aradeğerleme | bilinear interpolation |
| çiftdoğrusal biçim | bilinear form |
| çifte duyarlı | double precision |
| çifte kablo | dual cable |
| çifteş Boole işlemi | dual Boolean operation |
| çifteşlik | duality |
| çiftmetalli alet | bimetallic instrument |
| çiftmetalli sıcaklıkölçer | bimetal thermometer |
| çiftsözcük | doubleword |
| çiftyanlı eşzamanlama | bilateral control |
| Cilt Payı | Binding Margins |
| Cilt Payı | Gutter |
| Çizelge Çözümleyicisi Sihirbazı | Table Analyzer Wizard |
| çizelgelemek | tabulate |
| çizelgelemek | schedule, to |
| çizelgeye başvurma | table lookup |
| çizenek, diyagram | diagram |
| çizge | chart (pie, bar) |
| Çizge | Graph |
| çizge | graphic (noun) |
| çizgenin belirteni | determinant of a graph |
| çizgesel | graphic (adjective) |
| Çizgesel | Graphical |
| çizgesel | graphic(s) |
| Çizgi Biçemi, Çizgi Stili | Line Style |
| Çizgi Çizgesi | Line Chart |
| Çizgi Çizmek | Line Drawing |
| çizgi kalınlığı | line weight |
| Çizgi Kalınlığı | Line Width |
| Çizgi Rengi | Line Color |
| Çizici Kalemleri | Plotter Pens |
| çizim | Artwork |
| çizim | drawing |
| çizim cetveli | drawing ruler |
| çizim damgası (karakteri) | drawing character |
| Çizim Sunucusu Nesnesi | Draw Server Object |
| çizmek | draw (to) |
| çizmek | plot |
| Çizmek | Draw |
| çoğa gönderilen ileti | multicast message |
| çoğa gönderim | multicast |
| çoğaltma | duplication |
| çoğaltıcı | duplicator |
| Çoğaltıcı | Replicator |
| çoğul | plural |
| çoğullama çözmek | demultiplex, to |
| çoğullamalı kanal | multiplex channel |
| çoğunluk | majority |
| çoğunluk işlevi | majority operation |
| çoğuşmalı iletişim | burst communication |
| Çok Amaçlı İnternet Posta Uzantıları | Multipurpose Internet Mail Extensions |
| Çok Birimli Bölüm | Multivolume Partition |
| çok büyük çapta tümleşim | very large scale integration, VLSI |
| çok büyük çapta tümleşim | VLSI |
| çok büyük ölçekte paralel | massively parallel |
| Çok Değerli Özellik | Multivalued Property |
| çok kullanan (bilgisayar) | power user |
| çok kullanıcılı | multiuser |
| Çok Kullanımlı Sanal Oyun Ortamı | Multi-User Dungeon (MUD) |
| Çok Merkezli Sistem | Multi-Homed System |
| Çok Renkli Grafik Adaptörü | Multi-Color Graphics Adapter (MCGA) |
| çok uluslu karakter kümesi | multinational character set |
| Çok Yöneticili Kopyalama | Multi-Master Replication |
| çok yönlü | versatile |
| çok-damarlı kablo | multicore cable |
| çok-değişkenli çözümleme | multivariate analysis |
| çok-değişkenli Gauss dağılımı | multivariate normal distribution |
| çok-değişkenli istatistik | multivariate statistic |
| çok-duyucu tümleştirme | multisensor fusion |
| çok-düğümlü | multinode |
| çok-izli (çok kanallı) kayıt dizgesi | multitrack recording system |
| çok-işgörenli ağ, çok-sunuculu ağ | multiserver network |
| çok-işlevli kart | multifunction board |
| çok-katlı güvenlik | multilevel security |
| çok-kipli lif | multimode fiber |
| çok-kullanıcılı işletim sistemi | multiuser (operating) system |
| çok-noktalı hat | multipoint line |
| çok-prizli hat | multidrop line |
| çok; çoklu; katlı | multi- |
| çokadresli komut | multiaddress instruction |
| Çokamaçlı İnternet Mektup Uzantısı | Multipurpose Internet Mail Extension (MIME ) |
| çokdoruklu dağılım | multimodal distribution |
| çokgen, poligon | polygon |
| çoklama | multiplexing |
| çoklamak | multiplex |
| çoklayıcı | multiplexer |
| çoklu | multiple |
| çoklu bağlanımlı | multicollinearity |
| çoklu çözünürlük | multiresolution |
| Çoklu Dağıtım Adresi, Çoklu Yayın Adresi | Multicast Address |
| çoklu değerli mantık | many valued logic |
| Çoklu Disk Programı | Multi Disc Program |
| çoklu duyarlı | multiprecision |
| çoklu erişim karışması | multiple access interference |
| çoklu erişimli | multiaccess |
| çoklu etmen | Multiagent |
| çoklu görev, çokgörevli | multitasking |
| Çoklu Görüntü | Multi-Screen |
| çoklu işlem | multiprocessing |
| çoklu işlemci | multiprocessor |
| Çoklu Kapı Kartı | Multi Port Card |
| çoklu karar sorunu | multidecision problem |
| çoklu kullanım | multithreading |
| çoklu ortam | multimedia |
| Çoklu Ortam Sunusu | Multimedia Presentation |
| Çoklu Ortam Web | Multimedia Web |
| çoklu ortamlı bilgisayar | multimedia computer |
| çoklu ortamlı yazarlık | multimedia authoring |
| çoklu programlama | multiprogramming |
| Çoklu Standart Görüntü | Multi Standard Video |
| Çoklu İletişim Kuralı Bağlantısı | Multiprotocol Interconnection |
| Çoklu İletişim Kuralı Yönlendirme Hizmeti | Multiprotocol Routing Service |
| çoklu yolatama | multiple routing |
| çoktan türeme | multiple inheritance |
| çokterimli yönseme | polynomial trend |
| çokterimli, polinom | polynomial |
| çokyüzlü | polyhedron |
| çomak kalınlığı | stroke width |
| CUA mimarisi | CUA architecture |
| Çubuk | Bar |
| Çubuk Grafiği Çubuk Grafik | Bar Chart |
| Çubukkod | Barcode |
| Çubukkod Kalemi | Barcode Wand |
| Çubukkod Okuma Kalemi | Bar Code Wand |
| çığ diyodu | avalanche diode |
| çığ tipi belverme | avalanche breakdown |
| Çıkarmak | Subtract |
| çıkarmak, devreden çıkarmak | unmount |
| çıkarsama, çıkarım | inference |
| çıkarsamak | infer, to |
| Çıkartmak | Eject |
| Çıkartmak | Extract |
| Çıkartmak | Strike Out |
| çıkartmak | strikeout |
| çıkartmak, fırlatmak | eject, to |
| çıkartılan | minuend |
| çıkarıcı | subtractor |
| Çıkarılabilir Ortam | Removable Media |
| çıkarılan | subtrahend |
| çıkma (telefon hattı), priz | tap |
| çıkma kayıbı | bridging loss |
| çıkmak | exit, to |
| Çıktı Kipi | Output Mode |
| çıktı kuyruğu | output queue |
| çıktı, çıkış | output |
| çıkış | quit; exit |
| çıkış açısı | angle of departure |
| çıkış altprogramı | exit routine |
| çıkış aygıtı | output device |
| çıkış birimi | output unit |
| Çıkış Denetimi | Check-Out |
| çıkış düğümü | output node |
| çıkış iskelesi | output port |
| çıkış kütüğü | output file |
| çıkış noktası | outlet |
| çıkış programı | output program |
| çıkış sinyali, çıktı | output signal |
| çıkış tepsisi | output tray |
| çıkış trafiği | outgoing traffic |
| çıkış veriyolu | output bus |
| çıkış yastık belleği | output buffer |
| Çıkış İğneleri | Output Pins |
| çıkış yelpazesi | fan out |
| Çıkış, Çıkmak | Exit |
| cılızlatıcı, zayıflatıcı | attenuator |
| çıplak tel | open wire |
| çırpma çözücü | descrambler |
| çırpmayı çözme | descramble, to |
| çırpıcı | scrambler |
| çıtırtı | crackle |
| çöğünmek | toggle, to |
| Çökertici, Korsan | Hacker |
| çökme | crash |
| Çöküş Boşalımı | Crash Dump |
| Çöp Sepeti | Trash |
| Çöp Toplama | Garbage Collection |
| Çöplenme | Scanveging |
| Çözmece | Puzzle |
| çözmek | resolve |
| Çözümleme | Analysis |
| çözümlemeli yöntem | analytical method |
| çözümlemeli, analitik | analytical |
| Çözümleyici | Analyzer |
| çözümleyici | analyst |
| çözünürlük | resolution |
Birinci sözlük çalışma grubu üyeleri ve katkı verenler:
Dr. Ali Arifoğlu, Doç. Dr. H. Levent Akın, Selçuk Halıcı, Mine Halıcı, N. Kaya Kılan (Başkan), Prof. Dr. Aydın Köksal, Gülsen Kükner, Doç. Dr. Levent Mollamustafaoğlu, Doç. Dr. Kemal Oflazer, Emin Özdemir, Kerem Salman, Leyla Şensoy , İlker Tabak ,Başar Titiz, Ercan Üç, Tuncer Üney, Serdar Yakut.
İkinci sözlük çalışma grubu üyeleri ve katkı verenler:
Ali Arifoğlu (Dr.), Atilla Elçi (Doç. Dr.), Ayla Altun (BID Bşk.), Aydın Köksal (Prof. Dr.), Bülent Sankur (Prof. Dr.), Ender Ateşman(Dr.), Ersin Töreci (Prof. Dr), Hülya Küçükaras(Bil.Müh.), İlker Tabak(Bil. Müh.), N.Kaya Kılan (Terim Kolu Bşk.), Koray Özer (BİM Yöneticisi), Levent Akın (Doç. Dr.), Necdet Kesmez (BİM Yöneticisi), Selçuk Taral (Doç. Dr.), Suat Koyuncu,(Y.Müh. Yayıncı), Tuncer Ören (Prof. Dr.), Tuncer Üney(Proje Yöneticisi), Yüksel Tahran (Dr.).,
(*) Terim çalışması temel kaynakları: TBD terim Sözlüğü, Microsoft Yerelleştirme Sözlüğü, B.Sankur Elektrik, .Elektronik Terimler Sözlüğü, Linux Topluluğu Sözlüğü, B.Dayıoğlu-Güvenlik Terimleri Sözlüğü, B.Sankur Açıklamalı Sözlüğü,TDK Bilişim Terimleri Sözlüğü, N.Baykal-Bilgisayar Ağları Kitabı Sözlüğü, Ü.Yarımağan Veri Tabanı Kitabı Sözlüğü- T.Ören Terimler Sözlüğü-, A. Köksal, Bilişim Terimleri TDK ve EMO-TBD Sözlükler,A.Arifoğlu-Yazılım Mühendisliği Kitabı sözlüğü, Internet Terimleri Sözlüğü
